دگرسیمایی (یا تغییر شکل) آخرین نقاشی بود که توسط رافائل کشیده شده بود. این نقاشی توسط کاردینال جیولیو دمدیچی که بعدا با نام پاپ کلمنت هفتم شناخته میشد سفارش داده شده بود. نقاشی دگرسیمایی در کلیسای جامع ناربون فرانسه مورد استفاده قرار گرفت و رافائل تا زمان مرگ مرموز خودش در سال ۱۵۲۰ از آن استفاده میکرد.
این نقاشی عظیم، (۴۱۰ در ۲۷۹ سانتیمتر) به فرانسه ارسال نشد و پس از مرگ رافائل، کاردینال آن را برای خودش نگه داشت. پس از مدتی او آن را به کلیسای سنت پیترو مونتوریو فرستاد تا در بالای محراب بزرگ قرار بگیرد. گفته میشد این نقاشی از اواخر قرن ۱۶ میلادی تا اوایل قرن ۲۰ معروفترین نقاشی رنگ روغن دنیا بوده است و الان در کلکسیون موزههای واتیکان قرار دارد.
رافائل، دگرسیمایی، ۱۵۱۶-۱۵۲۰
نقاشی دگرسیمایی از دو بخش مختلف تشکیل شده است که دو بخش از انجیل متی را شرح میدهد: معجزه پسر تسخیرشده در قسمت پائین و عروج مسیح روی کوه تابور؛ در پس زمینه نیز هالهای از نور و ابر بالای کوه قرار گرفته است که مسیح داخل آنها شناور شده است و حضرت موسی و الیاس او را همراهی میکنند. پائین و روی زمین نیز حواریون حضرت عیسی قرار دارند.
سنت فیلیپ و سنت اندرو، اثر رافائل
در نقاشی دگرسیمایی نشانههایی از منریسم و نقاشی باروک دیده میشود. شما میتوانید منریسم را در نحوه ایستادن و ژست افراد پائین نقاشی ببینید و از سبک باروک نیز با تنشهای دراماتیک بین این افراد و استفاده قوی از سیاهقلم در این نقاشی استفاده شده است.
در سادهترین سطح مذهبی این نقاشی را میتوان به دو بخش مختلف تقسیم کرد: قدرت رستگاری بخش مسیح که با خلوص و تناسب نیمهی بالای نقاشی به تصویر کشیده شده است و در مقابل آن نقصهای انسان که با صحنههای تیره و پر هرج و مرج نیمه پائین نقاشی دگرسیمایی به تصویر کشیده شده است.
شرححالنویس معروف قرن شانزدهم جیورجیو واساری در کتاب «زندگی بهترین نقاشها، مجسمهسازها و معمارها» نوشته است که نقاشی دگرسیمایی “زیباترین و الهیترین” اثر رافائل است.